Initiatiefrecht

De stemmenkampioen van de grootste lijst krijgt na de lokale verkiezingen het initiatiefrecht om een meerderheid te vormen. Deze verkozene krijgt 14 dagen de tijd om een meerderheid te vormen vanaf de dag die volgt op de dagtekening van het proces-verbaal van de verkiezingen. 

Periode

Start initiatiefrecht

Initiatiefhouder

Overgang/einde/afstand
114 oktober 2024Patrick Lismont (Vooruit met Goesting) 

Houder van het initiatiefrecht

Het initiatiefrecht komt toe aan de verkozene die op de grootste lijst de meeste stemmen heeft behaald. Als verkozenen een identiek aantal hoogste naamstemmen behaalden, komt het initiatiefrecht toe aan de verkozene die het hoogst gerangschikt stond op de lijst. De lijstgrootte wordt bepaald op basis van het stemcijfer, zoals vastgelegd in het proces-verbaal van het gemeentelijk hoofdbureau. De resultaten van de verkiezingen zullen beschikbaar zijn op Vlaanderenkiest.be.

Slaagt de houder van het initiatiefrecht er niet in om binnen een periode van 14 dagen een coalitie te vormen door de indiening van een gezamenlijke akte van voordracht van schepenen, dan gaat het initiatiefrecht over op de verkozene met de meeste naamstemmen van de 2grootste lijst en zo verder.

Einde en overgang van het initiatiefrecht

Het initiatiefrecht neemt een einde:

  • als de houder van het initiatiefrecht een meerderheid heeft gevormd door de indiening van een gezamenlijke akte van voordracht voor de schepenen
  • als elke houder van het initiatiefrecht dit recht heeft uitgeput
  • uiterlijk op de 3e dag voor de installatievergadering van de gemeenteraad.

Het initiatiefrecht gaat over naar de stemmenkampioen van de volgende lijst in afnemende volgorde van lijstgrootte als:

  • de houder van het recht binnen de voorziene termijn van 14 dagen geen gezamenlijke akte van voordracht voor schepenen heeft ingediend
  • de houder van het initiatiefrecht via een verklaring van afstand aangeeft dat hij afziet van zijn recht.

Als het initiatiefrecht overgaat, start de volgende periode van 14 dagen de dag nadat de handeling die het initiatiefrecht doet overgaan, zich voordoet.

Als de laatste dag van de periode van 14 dagen een zaterdag, zondag, wettelijke of decretale feestdag is, dan wordt de periode verlengd tot de eerstvolgende werkdag.

Gevolgen niet naleven initiatiefrecht

De indiening van de gezamenlijke akte van voordracht voor de schepenen moet met respect voor het initiatiefrecht gebeuren. Dit is het geval als de gezamenlijke akte is ingediend door de houder van het initiatiefrecht in de periode waarbinnen hij het initiatiefrecht had.

De indiening of ondertekening van een gezamenlijke akte van voordracht met miskenning van het initiatiefrecht heeft grote gevolgen:

  • de ingediende akte is onontvankelijk
  • de verkozenen die dergelijke akte ondertekenden, kunnen geen uitvoerend mandaat meer opnemen of waarnemen tijdens de volledige bestuursperiode. Zij kunnen de gemeente ook niet meer vertegenwoordigen.

De Raad voor Verkiezingsbetwistingen doet uitspraak over geschillen die hierover rijzen.

Akten van voordracht

De modellen voor de voordracht van de voorzitter van de gemeenteraad, de schepenen, de voorzitter en leden van het bijzonder comité voor de sociale dienst, de opvolging van de burgemeester en de voordracht van de burgemeester (enkel in de randgemeenten) zijn door de Vlaamse Regering vastgesteld. Deze modellen zijn verplicht te gebruiken en zijn voorzien van een datumstempel van de dag van de verkiezingen. De modellen zijn pas op verkiezingsdag, 13 oktober 2024, beschikbaar om 18:00 uur op deze pagina. Let steeds op de naleving van het initiatiefrecht bij de ondertekening en indiening van de voordracht.

De algemeen directeur neemt de gezamenlijke akte van voordracht, alsook alle andere akten van voordracht (voorzitter gemeenteraad, voorzitter en leden bijzonder comité voor de sociale dienst) in ontvangst.

Meer info: